SAF 2022 “İNNOVATİV LAYİHƏLƏR SƏRGİSİ”
İstiqamət: Qlobal ekoloji problemlərin həll edilməsi
Komanda adı: ZeMission™
Layihənin adı: ZeroGreen
1. Problemin aktuallığı:
Bizi bu layihəni reallaşdırmağa vadar edən ilkin səbəblərdən biri ozon qatının avtomobillərdən çıxan zəhərli qazların təsiri ilə həddən çox zərər görməsidir. Bu problemin həlli üçün hələ ki, heç bir praktik həll üsulu təklif olunmayıb. Avtomobilsiz insanları təsəvvür etmək qeyri-mümkündür və demək olar ki, yer üzündə olan əhalinin yarısından çoxu avomobildən (avtomobillərdən) istifadə edir. Kimyəvi maddələrlə işləyən maşınlar ekologiyamıza olduqca böyük ziyan vurur. Günümüzdə bu problemin köklü həlli hələ ki yoxdur. Lakin bizim layihənin təkmilləşdirilməsi ilə bu problemin həlli istiqamətində əməli addımlar atıla bilər.
2. Problemin həlli və layihə ideyası:
Avtomobillər tərəfindən illər boyu ekologiya istismar edilib və günümüzdə də bu proses davam edir. Biz düşünürük ki, bu problemin digər həll yolu elektrik ilə işləyən maşınlara keçiddir. Lakin bütün dünyadakı maşınları dəyişmək illərimizi ala bilər, bu səbəbdən günümüzün ən prioritet və kreativ ideyası bizim idea hesab edilə bilər. Çünki biz avtomobilin egzozundan çıxan zərərli qazın tərkibində olan benzapireni məhv edərək ekologiyanı təmiz saxlamağa çalışırıq.
Biz qeyd olunan problemin həlli üçün bu innovativ layihəni irəli sürdük. İnanırıq ki, layihəmiz cəmiyyət üçün çox faydalı olacaqdır. İdeyamız bundan sonrakı illərdə də bizi əhatə edə biləcək və bəşəriyyət üçün ciddi təhlükə yaradan ekoloji fəlakət problemini aradan qaldıracaq.
3. Benzapiren haqqında:
Benz(a)piren ən tipik kimyəvi ekoloji kanserogendir, bioakkumulyasiya xüsusiyyətinə malik olduğundan aşağı konsentrasiyalarda belə insanlar üçün təhlükəlidir. Kimyəvi cəhətdən nisbətən sabit olan benzo(a)piren uzun müddət bir obyektdən digərinə miqrasiya edə bilir. Nəticədə, benzo(a)piren sintez etmək qabiliyyətinə malik olmayan bir çox ətraf mühit obyektləri və proseslər onun ikinci dərəcəli mənbələrinə çevrilir. Benz(a)piren də mutagen təsirə malikdir.
4. Layihənin unikallığı və funksionallığı, problemin həlli metodu:
Biz yeni bir üsul irəli sürmüşük və düşünürük ki, bu üsul başqa biriləri tərəfindən hələ ki, önə çıxarılmayıb. Bu üsul tam yenilikçi layihə hesab oluna bilər. Biz bu təcrübəyə başlayarkən ilk öncə kimya otağına üz tutduq. Çünki biz əldə etdiyimiz məlumatları öz təcrübəmizə əsasən doğrultmaq istəyirdik. Müəyyən labarotoriya təcrübələrindən sonra biz artıq konstruksiyamızı düzəltməyə hazır idik. Bizim hazırladığımız prototip standart ölçüdə qurulmuşdur və hələ ki, minik avtomobillər üçün nəzərdə tutulmuşdur. Aşağıda gördüyünüz 1-ci şəkil qurğumuzun çıxış borusudur. Ortada gördüyünüz hissə depo üçün nəzərdə tutulmuşdur və giriş borusundan gələn qazlar bu depoda yağla reaksiyaya girərək çıxış borusundan ixrac olunur. 2-ci şəkildə isə siz filterəvəzləyicini görürsünüz. Borunun üzərində müəyyən dəliklər açılaraq qazın qurğumuza daha rahat daxil olmasına şərait yaradılıb. Bu qurğu orta qazan ilə katalizator arasında yerləşdirilə bilər, lakin başqa alternativlərdən də istifadə etmək mümkündür. Qurğu maşına qoşulduqdan sonra eqzozdan çıxan qazın zərəri minimum 3, maksimum 5 qat azalacaq (bunun konkret dəyəri yoxdur, maşından maşına dəyişir)
5. İnnovativ Aspekt:
Layihəmizin ən böyük müsbət cəhəti ekologiyanı qorumasıdır. Əgər ki, bu layihə təkmilləşdirilərsə gələcək də daha da təmiz ekologiyamız ola bilər. Layihəmizə oxşar başqa bir qurğu katalizator hesab edilə bilər. Lakin katalizator daha çox karbon oksidə təsir göstərir. ZeroGreen qurğusu isə ekologiyanın daha çox istismarına səbəb olan benzapirenə təsir edir. Bugünə kimi isə heç bir komanda bu cür və ya buna oxşar layihə irəli sürməyib. Bu layihə oxşarı olmayan ilk uğurlu tədqiqat hesab edilə bilər. Məhsulda heç bir proqram hissəsi yoxdur, əlavə edilmiş bəzi detallar isə metallardan ibarətdir və istiyə olduqca davamlıdır.
____
XXI əsr təhsilalanları təhsildə tətbiq olunan yeni yanaşmalar nəticəsində müasir cəmiyyətin müxtəlif sahələrinin inkişafı üçün zəruri olan müxtəlif elm sahələri istiqamətində bilik və bacarıqlar əldə edirlər. Məhz bunun nəticəsində real həyati problemlərin həlli istiqamətində bilik və bacarıqlarını tətbiq edərək cəmiyyətə öz töhfələrini verə biləcək gənc nəsil formalaşmağa başlamışdır.
SAF 2022-də “İnnovativ layihələr sərgisi”nin təşkilində əsas məqsəd müxtəlif yaş qrupundan olan istedadlı təhsilalanların üzə çıxarılması, qeyd olunan fəaliyyət üzrə müəyyən dəstəyin göstərilməsi, həmçinin potensialın daha da inkişaf etdirilməsi üçün şəraitin yaradılmasıdır.
Komandamıza seçim mərhələsində uğurlar arzu edirik!
